331 Ngày xuân bên hương rượu cần của đồng bào S’Tiêng mới nhất

Ai đã từng đến Bù Đăng mà chưa thưởng thức hương vị rượu cần thì có lẽ chưa đến nơi này. Rượu cần của người S’Tiêng có mùi vị đặc trưng, ​​nồng nàn. Nó được làm từ hương vị đắng, ngọt, sắc của cây rừng. Tất cả những hương vị ấy được người S’tiêng khéo léo trộn vào từng mẻ men. Khi thưởng thức một chút nước lọc được pha thêm vào thùng, bao nhiêu hương vị chợt dâng lên nơi cổ. Hút cần sa vào cổ họng, ta có cảm giác như đang nắm giữ cả khu rừng mùi hương ngây ngất, bay bổng.

Trong dịp Tết Nguyên đán ở Bom Bo, ngoài tiếng cồng chiêng và nghi lễ truyền thống của người S’Tiêng, thứ không thể thiếu chính là rượu cần. Tương truyền, sự giúp đỡ của người S’Tiêng có được niềm vui trọn vẹn của một mùa màng bội thu, của tình yêu vợ chồng, ân sủng của Giàng, Thần Rừng, Thần Sông, Thần Lê Lớn (đấng ban phước lành). thần) bảo vệ đồng bào S’Tiêng trong rừng) dạy đồng bào cách nấu rượu từ các loại thảo mộc tìm ra men, ủ rượu, nấu rượu và tận hưởng những ngày vui. Đặc biệt trong những dịp lễ lớn, rượu cần sẽ là sợi dây gắn kết giữa con người với thần linh của người S’Tiêng. Không có rượu, buổi lễ không diễn ra tốt đẹp. Từ đó, ché trở thành ché rượu đặc trưng của người S’Tiêng.

Già làng Điểu Lên cho biết; “Người S’Tiêng quan niệm uống rượu cần là một phong tục cần thiết trong các dịp lễ hội, Tết Nguyên đán. Ngày đó, ai có điều kiện thì nuôi lợn, trâu, bò, nếu không thì có gà. Người ta sẽ quây quần .để cùng nhau thưởng thức bên chén rượu cần và tiếng cồng chiêng.

Theo già làng Điểu Lên, quan niệm cuộc sống luôn chứa đựng những đắng cay ngọt bùi nên ngay cả đồng bào S’Tiêng cũng có hai loại rượu (rượu ngọt và rượu đắng). Hương vị tuy khác nhưng thanh khiết, mùi thơm đậm rất dễ uống. Để có những chai rượu thơm ngon, người S’Tiêng phải tuân theo một quy trình nghiêm ngặt từ khâu lên men, pha trộn, nấu rượu…

Làm rượu không hề đơn giản, nó đòi hỏi sự cẩn thận, kỹ lưỡng và cái tâm trong quá trình chế biến. Nếu chúng ta không làm điều này từ trái tim, hương vị của rượu sẽ không nồng nàn và đậm đà như chúng ta mong muốn. Để tạo ra một chén rượu thơm ngon, người S’Tiêng thường bắt đầu từ công đoạn làm men, ủ gạo và cuối cùng là ủ rượu. Thời gian ủ càng lâu hương vị càng đậm đà. Khi que hút rượu có màu vàng nâu, màu ngọt nhất của mật ong. Vị rượu lúc này vừa ngọt vừa cay rất dễ chịu. Rượu cần có thể dùng nhiều nước. Nước lúc đầu có vị chát, sau đó độ cồn giảm dần, vị ngọt của rượu sẽ làm say lòng người khi không biết gì.

Có thể nói, rượu cần là phương tiện giao tiếp giữa con người với thần rừng và Giàng; Nó vừa là phương tiện, vừa là biểu tượng của sự đoàn kết và lòng hiếu khách của cộng đồng người S’Tiêng trong các dịp lễ, tết ​​và lễ kỷ niệm tốt lành. Đến Bù Đăng, vào các bon, sóc của người S’Tiêng, chúng ta có thể nhấp hơi rượu cần, sử dụng các vũ điệu trong tiếng cồng chiêng truyền thống. Hương thơm say nồng của rượu S’Tiêng có thể nói là tiêu biểu cho nét đẹp văn hóa ẩm thực và tinh thần của Bù Đăng từ xưa đến nay.

Hoàng Dương – Tý Huỳnh/VOV TP.HCM